Δόλιανη
Η Δόλιανη Ιωαννίνων είναι ένα πανέμορφο ορεινό χωριό, κτισμένο μέρα σε καταπράσινο τοπίο από πεύκα, έλατα, καρυδιές, πλατάνια και δρυς.
Βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρων και είναι ένα, από τα 46 παραδοσιακά χωριά του Ζαγορίου, τα ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ, και απέχει από τα Ιωάννινα 45 χιλιόμετρα.
Η Δόλιανη δημιουργήθηκε μετά την καταστροφή-διάλυση του χωριού ΔΕΛΓΙΝΑΣ, συνοικισμός της κωμόπολης ΒΟΤΣΑΣ. Σήμερα, σώζεται μόνο το ιστορικό μοναστήρι της ιεράς μονής Βουτσάς.
Την αρχή του χωριού Δόλιανης, ο Ι. Λαμπρίδης την τοποθετεί στις αρχές του 1700.
Επί τουρκοκρατίας είχε αναπτυχθεί στο εμπόριο, και είχε γίνει αρχοντοχώρι, με ζηλευτά δίπατα και τρίπατα πετρόχτιστα αρχοντόσπιτα.
Εισήγαγε και καλλιεργούσε τον μεταξοσκώληκα, απ’ όπου παράγεται το μετάξι, ήταν δε ονομαστή για την κουτρουλιά της και τα φημισμένα μήλα.
Κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής το χωριό κάηκε τρείς φορές ολοσχερώς, γι’ αυτό και χαρακτηρίστηκε από την πολιτεία Μαρτυρικό χωριό. Το μοναδικό κτίριο που διασώθηκε είναι η εκκλησία, της Παναγίας της Θεοτόκου και το καμπαναριό της, η οποία χρονολογείται ότι κτίστηκε το 1800, δείγμα αρχιτεκτονικής και πολιτισμού, εξ’ ολοκλήρου πετρόχτιστη και η οποία δεσπόζει στο κέντρο του χωριού.
Σήμερα η Δόλιανη έχει 30 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με την γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία και την υλοτομία.Το καλοκαίρι, οι κάτοικοι αυξάνονται και δίνουν άλλη πνοή στο χωριό.
Επίσης τα πανηγύρια φέρνουν αρκετό κόσμο στο χωριό και γίνονται στις 29 Ιουνίου, των Δώδεκα Αποστόλων, και στις 20 Ιουλίου, του Προφήτη Ηλία.Ειδικά την ημέρα της εορτής του Αηλιά, διατηρείται ακόμη το πατροπαράδοτο έθιμο του χωριού, όπου μετά το τέλος της εκκλησίας, όλοι οι χωριανοί, αλλά και οι επισκέπτες, με την συνοδεία παραδοσιακής μουσικής γλεντώντας και χορεύοντας επισκέπτονται τα σπίτια των εορταζομένων, όπου αφού ευχηθούν συνεχίζουν να γλεντούν ασταμάτητα.
Οι επισκέπτες στη Δόλιανη, εκτός από την ηρεμία της φύσης, του καθαρού αέρα, της αποτοξίνωσης από το στρες της πόλης, μπορούν να δουν, να θαυμάσουν και να περπατήσουν εκτός από τα καλντερίμια, τα έξι (6) πέτρινα γεφύρια, πού παλαιότερα συνέδεαν τους συνοικισμούς του χωριού.
Μπορείτε να επισκεφτείτε τη Δόλιανη όλες τις εποχές του χρόνου και να απολαύσετε τις ομορφιές της περιοχής.